Rafeindaskipan atóma

Í atómum eru svæði fyrir rafeindir á hverju hveli eða orkuhæð sem nefnd eru svigrúm.
Fjórar gerðir eru af svigrúmum: s, p, d og f.
S-svigrúmin eru stök. Fjöldi annarra svigrúma, á þeim orkuhæðum sem þau koma fram, er þrjú p-svigrúm, fimm d-svigrúm og sjö f-svigrúm.
Í hverju svigrúmi geta verið tvær, ein eða engin rafeind.

Í eftirfarandi töflu kemur fram hvernig svigrúmin raðast á orkuhæðir.
Með forritinu bak við töfluna geturðu séð hvernig rafeindir atóma raðast í svigrúmin.
Þú skráir inn efnatákn frumefnis og smellir á athuga en þá birtist fjöldi rafeinda í svigrúmum á hverri orkuhæð.
Athugaðu að rafeindaskipan frumefnis endurspeglar stöðu þess í lotukerfinu.
Hafðu lotukerfið við höndina þegar þú notar forritið.

Að rita rafeindaskipan frumefna

Hugsaðu þér að þú getir fjarlægt allar rafeindir frá atómi og raðað þeim síðan aftur í atómið þá lenda fyrstu rafeindirnar í innsta svigrúm þar sem stöðuorkan er minnst. Síðan koma rafeindirnar hver eftir aðra í svigrúmin utar í atóminu.
Þegar rituð er rafeindaskipan frumefnis eru svigrúmin skráð sem rafeindir eru í og hversu margar rafeindir eru í hverju svigrúmi.
Gallín, Ga, hefur rafeindaskipanina: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s² 3d¹⁰ 4p¹.
Rafeindir í ysta hveli ráða eiginleikum atóms. Ef vitað er í hvaða svigrúmum þær eru má lesa úr því hverrar gerðar atómið er. Þess vegna nægir að gefa upp rafeindir í ysta hveli en venja er að rita einnig tákn eðallofttegundar sem er næst á undan efninu.
Þá er rafeindaskipan gallíns: [Ar] 4s² 3d¹⁰ 4p¹.
Seinasta rafeindin sem gallín tekur við lendir í p-svigrúmi þess vegna er gallín í p-hluta lotukerfisins.

Einnig má sýna rafeindaskipan með javasnifsum

Verkefni

Ritaðu í reitina fremst í eftirfarandi töflu tákn þeirra atóma sem hafa rafeindaskipanina sem skráð er á eftir reitnum.

EFST

Hvel eða orkuhæð	s-svigrúm	p-svigrúm	d-svigrúm	f-svigrúm	Eðalgas sem lota endar á
7.	7s	7p	6d	5f
6.	6s	6p	5d	4f	[Rn]
5.	5s	5p	4d		[Xe]
4.	4s	4p	3d		[Kr]
3.	3s	3p			[Ar]
2.	2s	2p			[Ne]
1.	1s				[He]